Tal van nominaties, prijzen, herdrukken en lofuitingen zijn de reeks “Chew” ten deel gevallen sinds het eerste nummer ervan verscheen in 2009. Het succes van de reeks bij het Engelslezende publiek kwam als een donderslag bij heldere hemel. Schijnbaar vanuit het niets kwamen schrijver John Layman en tekenaar Robert Guillory aankakken met deze strip die met geen enkele voorgaande Amerikaanse stripserie te vergelijken valt en tegelijk schatplichtig is aan veruit de hele Amerikaanse popcultuur.

John Layman was jarenlang een redacteur voor Wildstorm comics, een nu opgedoekte imprint [1] van Image comics. Tussen de soep en de patatten schreef hij weleens een run [2], one-shot [3] of een limited serie [4] van een andere reeks zoals Red Sonja, Gen13 en Army of Darkness.

Echt succesvol waren deze niet te noemen, net als de (trouwens niet onverdienstelijke) graphic novels “Puffed” en “Stay Puffed”. En dan komt hij plots op de proppen met de creator owned reeks “Chew”.

“Chew” speelt zich af in een wereld waarin de vogelgriep catastrofale gevolgen kende. Miljoenen mensen verloren hun leven aan het virus waarna de Amerikaanse overheid het serveren of eten van gevolgte bij wet verbood.

Tony Chew, een agent van het FDA (Federal Food Agency) zag zijn job veranderen van het controleren of de inhoud van een blik bonen wel overeenstemt met wat er op het etiket staat veranderen in een wervelend avontuur met de allures van een Tarantinofilm. Het bereiden en nuttigen van kip staat nu immers op gelijke criminele hoogte (of laagte) als het verkopen of nemen van drugs.

Vergezocht? Wat dacht u van het feit dat Tony een “Cybopath” is? In een soort van telepatische flits herbeleeft hij ongecontroleerd de gehele voorgeschiedenis van elk stukje voedsel dat in zijn maag beland. Een eigenschap die van dienst kan zijn voor een wetshandhaver maar die het eten van een kotelet van een op gruwelijke wijze geslacht varken tot een minder plezierige ervaring maakt.

De premisse van de strip maakt meteen duidelijk welk vlees de lezer in de kuip heeft: alles kan, alles mag en niets is te gek.

Over het verloop van de plot tot op heden kan ik weinig vertellen zonder teveel te verraden en u uw lezersplezier te ontnemen. Wat ik er wel over kwijt kan is dat die alle kanten uitschiet: Russische vampiers, vreemde, naar kip smakende en buitenaardse flora, Mexicaanse cyborgvechthanen, bizarre moordzaken en een allesoverkopelend complot zijn slechts enkele ingrediënten van het copieuze maal dat Layman u serveert.

Op dit punt aangekomen moet u wel denken dat deze strip een vormeloze, oncoherente achtbaanrit door een op losse schroeven staande plot behelst maar niets is minder waar. Tal van puzzelstukjes waarvan je op het eerste moment dacht: “Is dat er niet wat bij de haren bij gesleurd” zijn intussen reeds op hun plaats gevallen en in interviews beloofde Layman al enkele keren dat er een strak plan achter de reeks zit. De reeks kent ook een vooropgezet einde met het zestigste nummer. Altijd een geruststelling voor de liefhebber van een goed afgerond verhaal zonder losse eindjes en uitgemolken tattoeages van Romeinse cijfers op het sleutelbeen.

Wat de reeks zo uniek maakt is de blatante onwil om binnen één genre te blijven en bovenal de kunde van de makers om zoveel verschillende stijlen tot één lekker weglezend geheel te maken. Sciencefiction, horror, mystery, crime, action, drama, comedy, romance, thriller, noir: alles wordt in de mix gegooid.

De drie genres die daarvan het meeste bovendrijven en constant aanwezig zijn staan zorgen voor de drie pijlers van een goed verhaal.

De mysteries en de raadsels in de plot houden je geïnteresseerd en zorgen ervoor dat je steeds uitkijkt naar de volgende aflevering, de screwball humor zorgt ervoor dat je geëntertained blijft en het menselijke drama zorgt ervoor dat je je als lezer kan identificeren met de personages.

De hoofdrolspelers en hun emoties zijn, ondanks de fantasievolle setting, zeer goed uitgediept en komen over als mensen van vlees en bloed.

De humor van de reeks zit voor een groot deel in de tekeningen. Layman schrijft af en toe weleens een stukje dialoog of een oneliner die me hardop doet lachen (en dat gebeurt niet veel als ik iets lees) maar Guillory is een meester in het visualiseren van de nodige mimiek, timing en slapstick om de gags over te brengen.

Bovendien zit het decor en de achtergrond van de strip barstensvol met kleine grappen en lollige woordspelingen.

Guillory’s manier van tekenen en inkleuring oogt bijzonder fris op de pagina’s. Ik zou zelfs durven zeggen dat zijn tekeningen, los van het feit dat zijn stijl veel hoekiger en zijn lijnen veel strakker zijn, qua shwung kan concurreren met Franquin.

Dat verbaast nog meer omdat dit ’s mans eerste grote reeks is.

“Chew” is een reeks die door zijn originaliteit en frisheid met kop en schouders boven de gemmidelde stripreeks uitsteekt. Dat ik ze goed vind is evident, anders zou dit stuk niet geschreven zijn.

Toch een kleine waarschuwing bij middel van vergelijking met kijkbuispareltjes. Begrijpt u niet wat mensen in de humor van pakweg “In de Gloria” of “Spinal Tap” zien? Vond u “De Ronde” en “Twin Peaks” onbegrijpbaar en ingewikkeld entertainement voor opgeblazen semi-intellectuelen? Dan is deze reeks niets voor u.

Aan al de rest zou ik zeggen: prevel elke avond een schietgebedje tot de uitgeefgoden dat een Nederlandse vertaling niet lang meer op zich laat wachten. Vermeld in uw gebed dat er een televisiereeks op stapel staat en dat dat een meerverkoop garandeert en sluit af met de vermelding dat zelfs de Duitsers al een eigen versie op de markt hebben. Dus waar blijft de onze?

Beschikbaarheid

-De reeks is verkrijgbaar in losse deeltjes van 22 pagina’s, zit momenteel aan het achttiende deel en zal er uiteindelijk zestig tellen. Voor de eerste drukken van de eerste paar nummers zal u wel diep in de buidel moeten tasten want die zijn reeds honderden dollars waard.

-De reeks, tot hiertoe, verzameld in 3 softcover bundelingen (Trade paperbacks of TPB’s):

• Chew, Volume 1: Taster’s Choice (Nrs. 1-5)
• Chew, Volume 2: International Flavor (Nrs. 6-10)
• Chew, Volume 3: Just Desserts (Nrs. 11-15)

-Of in één hardcover:

• Chew Omnivore Edition, Volume 1 (Nrs. 1-10)

Favoriete scène

Zoals gezegd wil ik niet teveel verklappen over de plot van de reeks dus verlaat ik u deze keer met een scène uit nr. 16: een perfect voorbeeld van de grappige, actievolle en mysterieuze elementen van de reeks.

Begrijpelijkerwijs zal u dit excerpt niet helemaal begrijpen omdat u dit soort weirdness niet kan plaatsen in de grotere continuïteit. Deze scène zal u echter wel afstoten of nieuwsgierig maken. Laat dat een graadmeter zijn voor hoe de gehele reeks u zal smaken.