De vierde aflevering van de column die ik maandelijks schrijf voor Eeuwig Weekend.

Olifantengeheugen

Ik ben opgegroeid bij mijn grootouders. Niet dat ik wees ben, het was gewoon praktischer voor alle betrokkenen.

De meesten onder jullie zullen lieve, zorgzame oma’s en opa’s kennen of gekend hebben, hoewel de occasionele moffenhoer, toverkol of handtastelijke opa (maar alleen als hij gedronken heeft!) natuurlijk niet uit te sluiten zijn.

Wat pluspunten en gebreken betreft had ik doodnormale grootouders. Ik vermoed dat vele mensen, gebaseerd op hun eigen relatie met hun bomma en bompa, reeds denken dat ik een gelukzak ben. Wonen bij je grootouders betekent immers: geen tegenspraak, alle dagen vanillepudding en/of pannenkoeken en niets kunnen fout doen in hun door de staar aangevreten ogen.

Dat mag misschien zo zijn voor kinderen die eenmaal op de week de verwekkers hunner verwekkers frequenteren, maar in mijn geval liep het sprookje een pietsie anders. Op de duur gingen de haren in mijn nek overeind staan na de zoveelste: “Heb je wel een propere zakdoek bij/onderbroek aan? Wat als je een ongeluk krijgt? Kan je geen andere broek aandoen voor je naar buiten gaat? Je zou beter eens bij de kapper gaan! Wat gaan de mensen wel niet denken? Het Katholieke geloof is toch een supergodsdienst, niet?”.

Maar niets was zo erg als de generatie-canyon die tussen mij en mijn meter lag op het gebied van seks, verkeren en lichaamssappen.

Ik herinner me nog die keer dat er een gewone vriendin, niet eens een lief, op bezoek kwam. Toegegeven: ik was zestien en zij was eenentwintig. Ik versta waar mijn grootmoeder vrees voor had. Als puber was ik echter extreem pissed off toen bleek dat dat meisje van mijn grootmoeder niet binnen mocht komen. Zij, die anders de pakjes vermufte koekjes uit de kast toverde voor elke vriend van me die langs kwam weigerde een vrouwelijk variant over haar drempel te laten komen.

Koppig als ik ben besloot ik vervolgens met die vriendin te gaan wandelen. Het dorp waar ik woonde was rijk aan veldwegels, weides en bosjes. Dat het enige wat we gedaan hebben: gewandeld en gepraat.

Toen we echter terug aan mijn huis, waar haar fiets stond, kwamen stond daar mijn grootmoeder, rood van koleire, briesend van woede. Ik wist niet dat mensen dat in het echt ook deden, roepen van: “Van mijn erf!”

Later bleek dat grootmoeder ons had proberen volgen en in de verte, ergens in een gracht, een zweem had menen op te vangen van mijn rode hemd en iets dat er blijkbaar uit zag als woest copulerende jongeren.

De plaats waar zij dacht deze ontucht gezien te hebben waren wij niet eens gepasseerd en de rel ging pas een beetje liggen toen ik mijn jas opende en grootmoemoe toonde dat ik een blauw hemd aan had.

Mijn grootmoeder, dwalend in de velden, op listige wijze een plastic zak bespionerend in de waan dat ze haar kleinzoon die voor achterkleinkinderen aan het zorgen was aanschouwde, intussen van pure wanhoop de Heer aanroepend.

Dat voorval staat in strak contrast met een verhaal dat mijn vader enkele jaren later aan de eettafel vertelde. Over die keer dat hij als kleine jongen de slaapkamer van zijn ouders binnen liep en daar grootvader aantrof die languit op zijn rug lag te zuchten en grootmoeder die met haar kop onder de dekens zat ter hoogte van zijn kruis. (Een Katholiek symbool nota bene)

Tot op de dag van vandaag beweert zij, met rode kaken, dat ze grootvaders teennagels aan het knippen was.

En dan mijn grootvaders laatste jaren… Die was, na teveel zuipen en enkele herseninfarcten, zo slecht te been dat hij in een ziekenbed in de woonkamer op begane grond diende te vertoeven. Maar die toch om de week de drang ervoer om midden in de nacht te proberen de eindeloze trappen naar de slaapkamer van grootmoe te beklimmen alwaar het vleselijk geluk lag te dromen van Jezus, de verlosser.

Hij donderde doorgaans met veel gebonk en luid geschreeuw de trappen af waarna ik hem kon gaan oprapen, maar er moeten zeker momenten geweest zijn waarop hij zijn doel bereikte. En wat gebeurde dan, daar onder de van een vers palmtakje voorziene crucifix?

Een jaar of twee later mochten liefjes binnen in huis en lag ik met hen te prutsen en te foefelen op mijn zolderkamer. Ik moest ik opletten want om de vijftien minuten kwam grootmoeder vragen of we zin hadden in een cola of een praline. Of kwam ze plots mijn wasgoed boven leggen, ondanks het feit dat ik dat altijd zelf opborg.

Ze beklom de trappen als een sluipmoordenaar. Iets dat haar ook handig van pas kwam tijdens de examens als ze wou controleren of ik wel écht zat te studeren. Ik deed in die stressvolle tijden weleens aan iets dat op –eren eindigde, maar of ze dat geapprecieerd zou hebben bij ontdekking durf ik te betwijfelen. Gelukkig beschik ik over een goed gehoor en kwam ik later met mijn vader overeen dat een sleutel en een slot geen overbodige luxe waren voor een opgroeiende en gezonde kerel.

De dingen veranderen echter. Mijn grootvader is al lang dood en ik kon niet snel genoeg alleen gaan wonen. Ik had dingen te doen waarbij ik geen geriatrische supervisie kon gebruiken.

Mijn zuster bleef nog een hele tijd bij grootmoeder wonen. En in die jaren sneden mijn zuster en grootmoeder blijkbaar heel wat onderwerpen aan die oma’s ogen voor de moderne tijd geopend hebben.

Op een kerstfeest, niet lang geleden, vertelde mijn zuster dat ze na een feestje bij een jongen was blijven slapen, in hetzelfde bed, maar dat er niets gebeurd was. “Dat kan niet”, Repliceerde grootmoeder, “twee jonge mensen in bed en er is niets gebeurd! Onmogelijk!”

Mijn zuster zei dat ze enkel wat geknuffeld hadden. “Dan is hij een homo!” Stelde grootmoeder vast.

Mijn zus was hierdoor licht geambeteerd, want ze zag die gast wel zitten vermoed ik. “Neen mémé, hij zeker geen homo!”

“Dan heeft hij maar één bal! Want aan die scheelt er ook iets!”

Mijn grootmoeder: een deskundige.