Klare Taal – Scalped

Indianen dienen in films en literatuur meestal slechts als doelwit voor de cowboys of, als het gaat om een film die dingt naar één of meerdere oscars, als wijze oude mannen die de cowboy wel even zullen doen inzien dat zijn band met de natuur en haar beestjes dringend aangehaald moet worden. Vandaar dat ik indianen doorgaans retesaai vind. Niet zo degene die in Scalped opduiken…

Scalped is de creator owned comic van R. M. Guéra en Jason Aaron. Beide auteurs verschenen als een donderslag bij heldere hemel op de stripmarkt om vervolgens, met de vingers in de neus, spijkers met koppen te slaan. Guéra is een naar Barcelona gevluchte Serviër die voor Scalped wel een en ander had gepubliceerd, maar dan wel zeer laag onder de radar.

Aaron won in 2001 een wedstrijd van Marvel Comics waarvoor hij een acht pagina’s tellend verhaal over ieders favoriete X-Man, Wolverine, schreef. Marvel publiceerde dat verhaal en vervolgens vernamen we vijf jaar lang niets van Aaron. Dan kwam hij in 2006 plots met een vijfdelige comic over de Vietnamoorlog op de proppen. Vertigo publiceerde deze strip, The Other Side, en die sleepte meteen een Eisner Award-nominatie in de wacht. Aaron kreeg nadien van Vertigo de kans om in 2007 met de maandelijkse comic Scalped te beginnen. Dankzij de donkere stijl en de superieure noir-plots, die Aaron hanteert in Scalped, heeft hij in de jaren volgend op de publicatie van het eerste deel aanzoeken gekregen om ongeveer alle grim ’n gritty-personages uit de wereld van de comics te schrijven: Wolverine, Punisher, Ghost Rider, John Constantine (Hellblazer),…

Scalped speelt zich af in een fictief indianenreservaat: The Prairie Rose Indian Reservation. De reservaten, die tot op de dag van vandaag blijven bestaan in Amerika, zijn plaatsen waar de oorspronkelijke inwoners, de indianen dus, zo veel mogelijk autonomie krijgen. Ze hebben een eigen bestuur, een eigen politie, enzovoort. Traditioneel zijn dit echter stukken land waar de Amerikaanse regering weinig of niets mee kan doen wegens geen natuurlijke rijkdommen en  onvruchtbaar.

Tal van indianen vluchten heden ten dage in de drank wegens de gigantische werkloosheidsgraad en de alomheersende armoede in en rondom hun woonplaatsen. Het feit dat indianen (net als Japanners trouwens) een gen hebben dat ervoor zorgt dat ze niet zo goed tegen drank kunnen, helpt hen niet zo veel vooruit. In Amerika mogen de staten zelf beslissen of ze gokken toestaan of niet. Er zijn er echter niet zo gek veel waar gokken niet aan banden wordt gelegd. De reservaten worden nochtans gezien als soevereine naties. Die moeten dus enkel gehoorzamen aan de federale regering en niet aan de wetgeving van de staat waarin ze liggen. Sinds 1987 zijn er als gevolg daarvan in allerhande reservaten casino’s geopend. Die casino’s zijn een van de weinige bronnen van inkomsten die de indianen nu nog hebben. In Prairie Rose staat Red Crow, een rijke zakenman, voorzitter van het bestuur en de politie van de stam en eigenlijk ook wel een beetje een crimineel, op het punt zo’n casino te openen. Net op dat moment stormt ons hoofdpersonage Dashiell Bad Horse, na vijftien jaar elders doorgebracht te hebben, terug ten tonele.


Dashiell slaat hier en daar wat lowlifes in elkaar en trekt zo al snel de aandacht van Red Crow. Die ziet iets in de jongeman en lijft hem in bij zijn politiemacht. Al snel blijkt (voor ons, de lezers) dat Dashiell undercover werkt voor de FBI. De overste van Dashiell, de corrupte Earl Baylis Nitz, zit nog met een onverwerkt trauma van dertig jaar oud in zijn harses. In 1975 waren Gina Bad Horse, de moeder van Dashiell, samen met Red Crow, nog activisten voor de indiaanse zaak. Op een nacht is er een en ander misgegaan tijdens een confrontatie en stierven twee collega’s van Nitz. De zaak werd nooit opgehelderd en Nitz zwoer wraak. Zoals je ziet is er niets simpel aan het verhaal. Zo is geen enkel personage zwart-wit. Iedereen heeft slechte en goede kanten en iedereen heeft wel iets te verbergen. Ze hebben ook realistische motieven die er hen toe leiden om de ene keer met Pol en de andere keer met Piet een verbond aan te gaan. Net zoals in het echte leven, quoi?


De plot is er een die alle kanten uitschiet, maar wel een duidelijke richting heeft. Naarmate het verhaal vordert zien we dat de levens van de protagonisten in hoge mate met elkaar verweven zijn en dat het verleden zware repercussies heeft voor het heden.

Wie een fan is van goede noir-boeken of -films en niet bang is van een onverwachte plot twist hier of daar is bij deze reeks zo op zijn plaats als een motherfucker. Zonder twijfelen noem ik deze serie, naast Criminal, de beste thrillerreeks van de afgelopen vijf, zo niet tien jaar.

Ook een enorme opsteker is de tijd die Aaron neemt om interessante aspecten van het verhaal of van een bepaald personage uit te diepen. Soms wijdt hij een heel nummer aan bijvoorbeeld de levensomstandigheden van een oud koppel dat in alle voorgaande afleveringen samen slechts één plaatje in beeld kwam. Het is deze zorg voor zijn figuren en het harde realisme dat van deze reeks zo’n toptitel maakt.

Dat realisme uit zich ook in het feit dat Aaron de donkere kanten van het leven niet schuwt: geweld, seks, drugs, en nog zo van die mooie aspecten van het bestaan: ze passeren allemaal de revue. Als ik je specifieker zou vertellen hoe of wat, dan zou je waarschijnlijk denken: “Overdreven!” Maar dat is nu net een forte van Aaron: je gelooft wat hij schrijft. Na wat opzoekwerk voor dit artikel heb ik trouwens ontdekt dat er geen jota verzonnen is aangaande de levensomstandigheden, de gettovorming en de misdaadcijfers in de hedendaagse reservaten. Zet je dus gerust eerst deftig neer vooraleer je aan deze reeks begint.


Onontbeerlijk voor de look van Scalped zijn de tekeningen van Guéra. De man tekent net realistisch genoeg om je een slag in het gezicht te geven wanneer er weer een fantastische scène in je gezicht explodeert en net cartoony genoeg om het geheel een frisse dynamiek en de personages een expressieve mimiek te geven. Voeg daar de atmosferische inkleuring aan toe en je zit gebeiteld voor een helse, doch entertainende rit. Het kiezen van een favoriete scène is moeilijk. Er zijn heel wat harde en ontluisterende scènes die de aandacht verdienen en er zijn heel wat plot twists die staan te springen om vernoemd te worden, maar eigenlijk ben ik vooral fan van de plots zelve. Zelden zo’n meesterlijk verteller als Aaron aan het werk gezien.

Als ik dan toch moet kiezen, opteer ik voor een verstilde scène die aantoont wat het bereik van Aaron is qua uitdiepen van personages. Deze scène is getekend door gasttekenaar Davide Furno. Dashiell heeft net seks gehad met Carol Ellroy, een aan allerhande drugs verslaafde dame. De twee houden van elkaar, maar hun emotionele littekens zorgen ervoor dat ze niet in staat zijn hun emoties te uiten. Liever vluchten ze in harde seks en nog hardere drugs. In deze scène, die bijna volledig zonder dialoog is, liggen de twee elkander postcoïtaal aan te staren en denken ze aan wat ze elkaar zouden willen zeggen. Hun emotionele onvermogen verhoedt hen te spreken. De term “bitterzoet” was nog nooit zo goed van toepassing.

Het zesenveertigste nummer van de reeks komt uit in februari 2011. De nummers 1 tot 42 werden reeds gebundeld in zeven trade paperbacks (TPB’s of gebundelde comics):
1. Indian Country (Scalped #1-5)
2. Casino Boogie (Scalped #6-11)
3. Dead Mothers (Scalped #12-18)
4. The Gravel in Your Gut (Scalped #19-24)
5. High Lonesome (Scalped #25-29)
6. The Gnawing (Scalped #30-34)
7. Rez Blues (Scalped #35-42)

Dit bericht werd geplaatst in Artikels, Klare Taal, Strips en getagged met , , , , , , . Maak dit favoriet permalink.

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s