Apocalyptische toekomstverhalen zijn in trek bij auteurs allerhande. Een totaal verwoeste maatschappij, de strapatsen van kleine groepen overlevenden, voorheen heersende moraal die op zijn kop gezet wordt: allemaal leuke stenen uit de fictieblokkendoos. “Wasteland” speelt zich af in een dergelijke rampzalige toekomst en de makers ervan weten met de hun beschikbare bouwstenen een uniek bouwwerk te maken.

Het genre kent vele vormen en subgenres. Zo is de “Mad Max”-reeks een actiethriller, “The Walking Dead” een soapdrama en “The Matrix” een filosofisch traktaat. (ik heb het over de eerste Matrixfilm, de rest mag voor mijn part ontploffen)

“Wasteland” is echter allesomvattender dan de meeste postapocalyptische verhalen. In “Wasteland” worden alle facetten van de menselijke beschaving onder de loep genomen: van het microniveau zoals kleine emoties en dagdagelijkse onderlinge relaties tot het macroniveau: religie, de staat en grote morele dilemma’s.

Antony Johnston, de schrijver, had voor deze reeks uitkwam al wat strips op zijn naam staan maar niets dat echt potten brak. In 2006 sloeg hij de handen in elkaar met tekenaar Christopher Mitten, een al even onbekende auteur, voor “Wasteland”. Oni Press, een middelgrote alternatieve uitgeverij, werd aangesproken om de reeks uit te geven en hapte meteen toe.

Al vrij vroeg kreeg de reeks heel wat goede kritieken (onder andere van Warren Ellis) en kon de reeks op heel wat bijval rekenen. Dat heeft geleid tot een rist lucratievere projecten voor beide auteurs. Johnston heeft intussen al heel wat werk voor Marvel achter de rug en ook enkele zeer te smaken strips gebaseerd op het videospel “Dead Space”. Mitten concentreert zich meer op het maken van covers voor andere reeksen.

Door deze vele andere projecten kreeg “Wasteland” na het vijfentwintigste nummer te maken met deadlineproblemen. In 2009 lag de reeks praktisch stil en in de periode 2010-2011 verschenen slechts een handvol nummers.

Christopher Mitten verliet de reeks, niet door spanningen of iets dergelijks maar hij had nood aan iets anders. Enkele gasttekenaars tekenden een paar zeer geslaagde afleveringen en in januari van dit jaar verscheen nr. 33 en werd er aangekondigd dat de reeks vanaf nu weer maandelijks zou verschijnen. Men heeft eveneens een nieuwe vaste tekenaar gevonden: Justin Greenwood.

De reeks begint “One hundred years after The Big Wet”. Die “Big Wet” blijkt een grote catastrofe te geweest te zijn. Wat er juist gebeurt is, is één van de mysteries van het verhaal dat hopelijk nog onthuld zal worden. Alleszins zijn praktisch alle menselijke technologie en bouwwerken van de aardbol verdwenen en is er vooral heel veel woestijn voor in de plaats gekomen. De mensen in dit verhaal zijn aangewezen op primitieve vormen van overleven: (ruil)handel, jacht, criminaliteit.

Een ander gevolg van die ramp is dat de meeste menselijke cultuur eveneens werd uitgewist. Boeken zijn een zeer schaars goed (en de meeste mensen kunnen zelfs niet lezen) en technologische media behoren tot lang vervlogen tijden.

Gebeurtenissen uit het verleden leven enkel voort door mondelinge overlevering en nemen zo soms zelfs de vorm van mythes aan. Zo hebben de “Sunners”, een religieuze groep, een eigen scheppingsverhaal dat begint met “The Big Wet”.

Termen en woorden uit onze tijd, namen van steden: alles is met het voortschrijden der jaren geërodeerd en vervormd. De stad Washington wordt bijvoorbeeld “Wash-Tung”. Dit ingrediënt maakt het verhaal sfeervoller en interessanter. Niets leuker dan wat puzzelwerk in fictie.

Het geeft ook aan hoe diep de makers hebben nagedacht bij het opbouwen van hun wereld. Dat is meteen de grootste kracht van “Wasteland”: de hele wereld en de maatschappij zitten bijzonder goed in elkaar en de makers gebruiken hun fictieve kosmos om het over de wereld van vandaag te hebben.

De nieuwe maatschappij heeft nieuwe regels en tradities. Sommigen zijn herkenbaar als echo’s uit onze eigen geschiedenis, anderen zijn nieuw en exotisch. Johnston en Mitten gaan geen enkel groot thema uit de weg: slavernij, huidskleur, religie, machtsmisbruik, homofilie, het kan niet op.

Voor de actieliefhebber in u gillend wegloopt, wil ik graag ook meegeven dat de actie zeker niet ontbreekt. In een wereld als dit, met minder wetten en minder controle, gaat het er soms heet aan toe. Ook het geweld speelt zich af van micro- tot macroniveau. Van een doorgesneden keel voor een homp brood tot een frontale en spectaculaire aanval door gemuteerde “Sand-Eaters” op een grote stad.

Johnston schrijft als een generaal die zijn troepen overschouwt. De talrijke personages bewegen zich voort in een kluwen van intriges. Elke actie kent een reactie. Toch verliest hij (of de lezer) nooit het overzicht. Zijn plotontwikkelingen zijn helder en logisch als een partijtje schaak. En even onvoorspelbaar.

De tekeningen van Mitten zijn expressieve en gestileerde prenten in grijswaarden. Mitten weet als geen ander de brute actie weer te geven die dit verhaal soms nodig heeft.

Het ontwerp van de decors en personages, iets dat door striplezers soms niet echt opgemerkt wordt of als gegeven beschouwd wordt, is van een ongekend gedetailleerd niveau. Mitten schept voor onze ogen een nieuwe wereld met passende voertuigen, architectuur en kledij.

Er is nog maar één nummer uit getekend door Justin Greenwood dus veel valt daar niet over te zeggen. Mijn indruk is alleszins dat de reeks er niet op achteruitgaat met deze man als coauteur.

“Wasteland” is een strip die boordevol zit en vele facetten kent. Een zeer verslavende reeks voor de lezer die graag wat meer vlees aan het geraamte van zijn strip heeft.

Beschikbaarheid

De reeks heeft op datum van dit schrijven al 33 afleveringen. Johnston heeft ooit ergens gezegd dat hij een afgerond verhaal voor ogen heeft van om en bij de 50 afleveringen. Een afgerond einde geeft de lezer bevrediging. XIII iemand?

Die deeltjes zijn beschikbaar in softcover bundelingen:

• Cities In Dust – Wasteland nrs. 1-6
• Shades of God – Wasteland nrs. 8–13
• Black Steel in the Hour of Chaos – Wasteland nrs. 15-19
• Dog Tribe – Wasteland nrs. 21-24
• Tales of the Uninvited – Wasteland nrs. 7, 14, 20, 25
• The Enemy Within – Wasteland nrs. 26-31

Evenals in hardcover bundelingen:

• The Apocalyptic Edition: Volume 1 – Wasteland nrs. 1-13
• The Apocalyptic Edition: Volume 2 – Wasteland nrs. 14-25

Favoriete scène

Zoals zo vaak kan ik mijn echte favoriete scène niet aan u openbaren omdat ik anders belangrijke plotontwikkelingen verraad.

Ik laat u dus achter met een kort stukje dat op zeven pagina’s aantoont hoe gelaagd de wereld en de thema’s van “Wasteland” in elkaar zitten.

(Als de letters te klein zijn kan u klikken op de pagina, dan zal ze apart tevoorschijn komen. Als u er vervolgens nogmaals op klikt zal ze iets groter aan u verschijnen.)